Allereerste proces voor manipulatief bieden om prijs op te drijven
Een Britse verkoper op de internationale veilingsite eBay bood onder een andere naam op zijn eigen voorwerpen met de bedoeling zo de prijs voor die spullen de hoogte in te jagen. Hij staat nu voor de rechter. Het is de allereerste keer dat zoiets in Europa gebeurt.
Paul Barrett (39) staat terecht voor een Noord-Engelse rechtbank voor manipulatief bieden, een praktijk die door eBay zelf wordt verboden en die in enkele landen, waaronder de VS en Groot-Brittannië, ook strafbaar is. Barrett had onder de schuilnaam shanconpaul een boel spullen te koop aangeboden, waaronder gsm’s, een schotelverwarmer, een digitale camera, een Mercedes en een Range Rover. Onder een andere schuilnaam, paulthebushman, bood hij zelf op die spullen met de bedoeling hun prijs te doen stijgen.
‘Het is een praktijk die wij niet toelaten’, zegt Miek Gielkens, woordvoerster van eBay België. ‘Bieden op eigen veilingen jaagt niet alleen de prijs kunstmatig de hoogte in, het doet de betrokken objecten ook populairder voorkomen dan ze in werkelijkheid zijn.’ Om dezelfde redenen is het op eBay ook verboden aan familieleden, huisgenoten en werknemers van een verkoper om te bieden op diens veiling. ‘Die mensen kunnen namelijk over die objecten over informatie beschikken waarover gewone bieders niet beschikken.’
Hoe weet eBay dat iemand op zijn eigen veilingen biedt? ‘EBay spendeert jaarlijks zo’n 6,5 miljoen euro aan het tegengaan van frauduleuze praktijken’, zegt Miek Gielkens. ‘Wij monitoren onze veilingsite non-stop. Als we zien dat het toch telkens weer dezelfde mensen zijn die tegen elkaar opbieden, als we een verdacht patroon opmerken, zoomen we daarop in. Om je een voorbeeld te geven: toen voor Music for Life de roze cabriolet van Helmut Lotti op eBay werd geveild, merkten we op dat twee mensen in het midden van de nacht tegen elkaar aan het opbieden waren. We hebben die twee hun identiteit gecontroleerd en zijn na een beetje onderzoek te weten gekomen dat ze een spelletje aan het spelen waren. We hebben ze uit die veiling gegooid.’
57.000 euro boete
Ook Peter Bernaerts van het gelijknamige Antwerpse veilinghuis kent de praktijk van het zogenaamd manipulatief bieden. ‘In ons land is het toegestaan om te bieden op eigen veilingen. Soms gebeurt dat om de prijs op te drijven, soms ook om op een kunstmatige manier belangstelling te wekken voor het aangeboden object. Een paar keer kan dat goed gaan en kun je als verkoper door zulke trucs een hogere prijs afdwingen. Maar wat als je aan het eind van de rit de koper van je eigen object blijkt? Dan ben je de pineut, want je moet een flinke commissie afdragen aan het veilinghuis. Veilinghuis, BTW, deurwaarder... ze moeten allemaal betaald worden.’
Over manipulatief bieden op het internet kent Bernaerts zelf ook een verhaal. ‘Ik bood een keer op een kunstwerk en werd uiteindelijk overboden. Iemand anders had het gewonnen. Maar wat bleek? Twee dagen later stond dat kunstwerk opnieuw te koop op die veilingsite. Ja, dan weet je het wel, hé.’
Miek Gielkens is naar eigen zeggen blij met de rechtszaak in Groot-Brittannië, de eerste in zijn soort in Europa. ‘Die man riskeert een boete van 57.000 euro. Een veroordeling zou een goed signaal zijn. Fraudeurs zijn op eBay niet gewenst.’
B-)